درباره قشم :
جزیرهٔ قشم یکی از جزیرههای استان هرمزگان است که بهعنوان بزرگترین جزیرهٔ ایران و خلیجفارس در تنگه هرمز قرار دارد. این جزیره در چند دههٔ اخیر به یکی از مکانهای توریستی و گردشگری تبدیل شدهاست. از نقاط دیدنی این جزیره بازارها و دیدنیهای طبیعی آن چون جنگلهای حرا، غارهای خربس، تنگه چاهکوه، دلفینهای آبی خلیج فارس، درهٔ ستارهها، جزایر ناز و سیمین و غار نمکدان است.
این جزیره از شمال به شهر بندرعباس، مرکز بخش خمیر و قسمتی از شهرستان بندرلنگه، از شمالشرقی به جزیرهٔ هرمز، از شرق به جزیره لارک، از جنوب به جزیره هنگام و از جنوبغربی به جزایر تنب بزرگ و کوچک و بوموسی محدود میگردد.نزدیکترین بندر در ساحل اصلی کشور به جزیرهٔ قشم، بندرعباس است که فاصله آن تا محل سربندر قشم ۸/۱۰ مایل دریایی (۲۰کیلومتر) است. نزدیکترین فاصله این جزیره به ساحل اصلی کشور، در دماغهٔ شمالی جزیره، در محل بندر لافت (در جزیرهٔ قشم) تا بندر پل، در شهرستان خمیر (در ساحل اصلی کشور) که فاصله آن در حدود یک مایل دریایی (۱۸۰۰ متر) بوده و محل احداث پل خلیجفارس خواهد بود.
مساحت جزیره ۱۴۹۱ کیلومترمربع، حدود ۲/۵ برابر دومین جزیره بزرگ خلیجفارس یعنی بحرین است.طول جزیره از بندر قشم تا بندر باسعیدو در انتهای جزیره را در منابع مختلف بین ۱۰۰ تا ۱۳۰ کیلومتر تخمین زدهاند و بیشتر روی طول ۱۱۵ و ۱۲۰ کیلومتر تکیه شدهاست. در گزارش توجیهی اجرای قانون تعاریف، طول سراسری جزیرهٔ قشم را ۱۲۰ کیلومتر ذکر کردهاند. عرض جزیره، در نقاط مختلف متفاوت بوده و بهطور متوسط دارای سه عرض: کم (بین طبل و صلخ)، زیاد (بین لافت کهنه و شیب دراز) و متوسط (در منطقه اسکان) است. با این وجود، عرض متوسط جزیره قشم را ۱۱ کیلومتر میتوان در نظر گرفت.قشم ۲٫۵ برابر سنگاپور و بحرین و سان مارینو وسعت دارد و بدینترتیب بزرگترین جزیره غیرمستقل جهان است و در نقطهٔ حساس و استراتژیک خلیج فارس و در دهانه تنگه هرمز واقع شدهاست.
در سال ۱۳۹۷ بر اساس مصوبه هیئت دولت مبنی بر ایجاد بخش حرا در شهرستان قشم] و نیز جدا شدن بخش هرمز[و الحاق آن به شهرستان بندرعباس؛ موجب شد شهرستان قشم دارای سه بخش باشد که عبارتاند از:
- بخش مرکزی
- بخش شهاب
- بخش حرا
شهرستان قشم همچنین دارای ۳ شهر قشم، سوزا و درگهان است.
شهر قشم در شرقیترین نقطه جزیره واقع شدهاست و به رغم آنکه این شهر نسبت به کل جزیره مرکزیت هندسی ندارد، اما به علت موقعیت مهم استراتژیک آن (دید گسترده به جنوب، شمال و شرق، دید به تنگه هرمز، نزدیکی به بندرعباس و…) از قدیم واجد اهمیّت بوده و عمدهترین سکونتگاه جزیره محسوب میشدهاست.
انتخاب شهر قشم به عنوان پایگاه اصلی توسعه منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی قشم نیز بر اهمیت این شهر افزودهاست.
به دلیل بازار پر رونق و ورود کالاهای بسیار مهم از کشورهای حاشیهٔ خلیجفارس به این جزیره، وجود بنادر مهم و همچنین بنادر اختصاصی بسیار مهم هستند. چنانکه در قدیم بنادر صیادی و بنادر تجاری در کنار یک دیگر قرار داشته ولی اکنون به دلیل رونق اقتصادی بنادر به صورت اختصاصی و ویژه امور خدمات به کشتیهای تجاری و صیادان را انجام میدهند. بنادر مهم و صیادی شهرستان قشم به ترتیب زیر هستند:
۱ - بهمن ۲ - شهید ذاکری ۳ - بندر سوزا ۴ - باسعیدو ۵ - سلخ ۶ - کاوه ۷ - مسن ۸ - درگهان ۹ - لافت ۱۰ - فجر ۱۱ - شرکت نفت ۱۲ - رمچاه ۱۳ - کندالو ۱۴ - طبل ۱۵ - هنگام ۱۶ -کانی ۱۷ - دوستکو
در کنار جزیره قشم، سه جزیره دیگر شامل جزیره هنگام، هرمز و لارک هم هستند. بعضی جزایر کوچک دیگری هم اطراف قشم وجود دارند که فاصله کمی با ساحل جزیره دارند و هنگام برکشند و فوکشند (جزر و مد) به ساحل جزیره میپیوندند و میگسلند همین باعث نامگذاری این چند جزیره کوچک به عنوان جزایر ناز شدهاست که گویی در پیوستن به جزیره ناز میکنند!
عمده فعالیت صورت گرفته در این جزایر صیادی است. به تازگی طبیعت بکر و ساحل زلال این جزایر مورد توجه گردش گران قرار گرفتهاست، که در این میان جزیره هنگام به خاطر نزدیکی به جزیره قشم و زیستگاه دلفینها، آهوها (جبیرها) و تنها پارک کروکودیل ایران بیشتر از بقیه جذب گردشگر مینماید.طبق سرشماری سال ۱۳۹۵[ جمعیت کل جزیره قشم ۱۴۸٬۹۹۳ نفر است که از این تعداد ۶۶٬۸۰۱ نفر در نقاط شهری و ۸۲٬۱۶۰ نفر هم در نقاط روستایی سکونت دارند.علاوه بر جمعیت بومی و ساکن، جزیره قشم دارای جمعیت غیربومی و مهاجر بسیاری است که بهطور عمده در بخشهای تجارت، بازرگانی، صنایع و معادن، ادارات و دوایر دولتی و ارگانها، بانکها، تشکیلات سازمان منطقه آزاد قشم و دیگر بخشهای خدماتی به فعالیت اشتغال دارند. ضمن آن که شمار قابل توجهی گردشگر نیز - همواره بهویژه در فصلهای پاییز و زمستان و تعطیلات نوروزی - وارد جزیره میشوند.زبان اصلی مردم قشم، از ترکیب لهجه بندری وزبان عربی تشکیل شده با گویش جزیرتی صحبت میکنند. ولهجهٔ محلی و متداول مردم قشم در شهرها و روستاهای آن تقریباً یکسان است. بهطور کلی باید گفت زبان محلی قشمی، آمیختهای از زبانهای عربی، فارسی، بندری، هندی و انگلیسی استمردم جزیرهٔ قشم (بومیان) متشکل از مسلمان پیرو مذهب تسنن (شافعی) و اهل تشیع که از دیرباز کنار هم زندگی میکنند. دینداری در میان مردم این جزیره جایگاه خاصی دارد و فرزندان خود را از کودکی تشویق به نمازخواندن و روزهگرفتن و یادگیری قرآن میکنند.
جزیره قشم با وسعتی نزدیک به ۱۵۰۰ کیلومترمربع، بیشترین سواحل و کرانهها را در بین جزایر خلیجفارس به خود اختصاص میدهد. سواحل زیتون، سیمین، جزایر ناز، سوزا، مسن، لافت، شیبدراز، سلخ و دوستکو از دیدنیترین سواحل جزیره قشم محسوب میشوند.
از ویژگیهای ساحلشناختی این جزیره، تنوع سواحل صخرهای، ماسهای و گلی آن است که چنین خصوصیتی بهطور یک جا در کمتر جزیرهای یافت میشود. سواحل شنی و ماسهای نقرهفام و سیمین براق نیز از دیگر انواع سواحل در جزیره قشم محسوب میشوند. ساحل صخرهای زیتون، ساحل شنی سیمین و سواحل گلی لافت و جنگلهای حرا تنوع سواحل قشم را نشان میدهند.
ساحل صخرهای ریگو معروف به ساحل لاکپشتها نیز از دیگر سواحل زیبای جزیره قشم است که لاکپشتها در آنجا برای نفسگیری و تغذیه به روی آب میآیند.
سواحل زیبای جزیره هنگام در دو کیلومتری خط ساحلی جنوب جزیره قشم زیستگاه دلفینهای باهوش و بازیگوش است که این مسئله موجب جذب گردشگران علاقهمند به قشم و جزیره هنگام شدهاست.
قشم در گروه سرزمینهای گرم و خشک قرار میگیرد و این در حالی است که رطوبت نسبی هوا در قشم بالاست. فشار هوا در قشم بین ۱۰۱۵ تا ۱۰۱۸ میلیبار جیوهاست که در تابستان به دلیل گرمای زیاد، فشار هوا به کمتر از ۱۰۰۰ میلیبار میرسد.
دمای متوسط سالیانه جزیره قشم حدود ۲۶ درجه سانتیگراد، با متوسط حداکثر و حداقل دمای روزانه به ترتیب ۳۳ و ۱۸ درجه سانتیگراد است. اختلاف درجه حرارت فصلی این جزیره بسیار زیاد است. گرمترین زمانها ۱۰ تیر تا ۱۰ شهریور و سردترین ماهها دی و بهمن است. در جزیره قشم حداکثر و حداقل دمای مطلق ۴۶ و ۱۶ درجه سانتیگراد به ثبت رسیدهاست.
جزیره قشم با میانگین بارش سالانه ۱۸۳٫۲ میلیمتر و میزان بارش ۱۲۶ میلیمتر در طول یکروز و همچنین میانگین ۱۱ روز بارندگی در طول سال، جزو مناطق کم بارش کشور ایران میباشد.
اولین و مهمترین جامعه گیاهی جزیره در جنگلهای حرا مشاهده میشود که گونهای از مانگروها به نام Avicennia marina (به نام ابوعلی سینا، دانشمند پرآوازه ایران) است و گسترهای بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر مربع از مساحت جزیره را به خود اختصاص دادهاند.
گیاهان قشم خشکی پسند و حرارتخواه بوده و نیاز به رطوبت زیاد در تابستان دارند و بیشتر به شکل درختچههای نیمبیابانی کوتاه قد قابل مشاهده هستند. از این جمله درختان میتوان به درختان کهور، چت (با کسره زیر چ)، کرت و کنار نام برد؛ که بیشتر آنها کهور وچت هستند. بوتههای جر نیز در کنار این درختان پوشش گیاهی جزیره را تشکیل میدهند.
نخلها در این جزیره تنها در باغهای نخل میتوان یافت که به دلیل کمبود آب و کمبود بارندگی کم رونق تر شدهاست.
روستای برکهخلف در فاصله پنج کیلومتری از ساحل جنوبی جزیره قرار گرفتهاست. در شمال این روستا دره ستارگان قرار دارد. اهالی منطقه به این روستا استاله کفته میگویند. اما، نام دره ستارهها برای این پدیده کمنظیر زمینشناسی جاافتاده است.
به دلیل شکل ویژه این دره و انواع حجمها و پدیدههای فرسایش موجود در آن وزش بادهای تند و گردش هوا در لابهلای ستونها و حفرههای موجود در دره تولید صدا میکند و به دلیل این صداها است که اهالی معتقدند با تاریک شدن هوا این دره محل آمد و شد ارواح و اجنهاست و بنابراین از ورود به آن در شب خودداری میکنند.
دره ستارهها در واقع یک ناحیه فرسایشیافته توسط آبهای سطحی، رگبارهای فصلی و تندبادها است. فلات اولیه که هنوز در بخش شمالی بهصورت کم و بیش دست نخورده باقیمانده، در ارتفاع بین ۷ تا ۱۵ متری از کف دره قرار دارد و جنس آن ماسه سنگ با سیمان آهکی سست و پر از پوستههای فسیلی است. مخروطهای نوکتیز، ستونها و ستونکهای فرسایشی، آرکها و تیغهها و دیوارههای نواری از جمله بخشهایی هستند که در این دره مشاهده میشوند.ژئوپارک قشم واقع نخستین ژئوپارک خاورمیانه است که از سال ۱۳۸۵به عضویت شبکه جهانی ژئوپارکهای تحت حمایت یونسکو درآمدهاست. حفاظت از این ژئوپارک و ژئوسایتهای آن توسط جوامع محلی و با نظارت و آموزش مدیریت ژئوپارک قشم از طریق فعالیتهای گردشگری سبز صورت میگیرد.دشتها، درهها، سواحل و کوههای جزیره هم وضعیتی یگانه و کمنظیر از نظر پوشش گیاهی، حضور حیات وحش و وجود پدیدههای نادر زمینشناسی دارند.جزیره قشم دارای دو میدان گازی گَوَرزین و سرخون است. تولیدات گاز شیرین میدان گورزین، به عنوان خوراک پالایشگاه بندرعباس و گاز تولیدی سرخون نیز، برای مصارف شهری، صنعتی و نیروگاههای گازی، ارسال میشود. پالایشگاه گاز گَوَرزین قشم، حدود ۶۵ کیلومتری غرب جزیره قشم قرار دارد. تأسیسات گورزین به منظور تفکیک و نمزدایی گاز طبیعی استحصالی، از پنج حلقه چاه شیرین حوضه گورزین و تثبیت میعانات گازی همراه، طراحی و بهرهبرداری از آن، در جزیره قشم آغاز شد. بر این اساس، ظرفیت تولید این واحد ۲٫۱ میلیون مترمکعب گاز طبیعی در روز است، که از طریق خط لوله ۱۲ اینچی زیر دریا، به بندرعباس منتقل میشود. مخزن شماره ۱۱ پالایشگاه گورزین قشم، ۲۰۰ هزار بشکه گنجایش داردنان تُمُشی،نوعی نان محلی بسیار نازک است که در قشم آن را با سسهای مخصوصی ازماهی درست شده به نام مهیاوه و سوراغ میپزند. در این نان تخم مرغ و پنیر میریزند که همزمان با نان میپزد. نوشیدنی مخصوص قشم چایی شیر است. خورش قلیهماهی، هَوآری ماهی، هَوآری مرغ، هَوآری گوشت، زیبُن هَوور، زیبُن میگ، زیبُن، حَلا ماهی، هلیم گندم، مُفَلک، چِنگال، ماهی سور، کُلمبا، ماهی برشته، نان رِخته و نان بآدی از جمله غذاهای رایج در قشم است.
شرکت باسکول نیکو دارای نماینده فعال در جزیره قشم است و خریداران گرامی می توانند جهت دریافت اطلاعات با ما تماس بگیرند و یا از طریق فرم پایین صفحه درخواست خود را ارسال کنند.